"Δεν υπάρχει πιο συναρπαστικό ταξίδι από εκείνο της γνωριμίας με τον εαυτό"

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA - Vasiliki G. Venetis, Post MA

25.11.14

Ο Βιασμός!

Μπορεί να έχουμε γαλουχηθεί με πεποιθήσεις που αφορούν στην φροντίδα του αδύναμου φίλου αλλά η πραγματικότητα έρχεται να αναιρέσει τον ρομαντισμό της παλιάς εποχής που ήθελε τους άντρες να προστατεύουν τις γυναίκες από κάθε κακουχία αφού, καθημερινά τα περιστατικά βίας κατά των γυναικών αυξάνονται με ανησυχητικό ρυθμό.

Οι έρευνες αποδεικνύουν ότι η βία κατά των γυναικών αποτελεί πια παγκόσμιο φαινόμενο με τις καταγραφές των περιστατικών να αναφέρουν ότι το 17.6% του συνολικού γυναικείου πληθυσμού έχει υποστεί κάποιο είδος βίας, ποσοστό το οποίο διαφοροποιείται σημαντικά αν λάβουμε υπόψη ότι τουλάχιστον το 55% των γυναικών που κακοποιούνται δεν καταγγέλλουν το γεγονός.

Σύμφωνα με την Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνο, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών το 1995 όρισε την Βία κατά των Γυναικών σε κάθε πράξη βίας που στηρίζεται στο φύλο και επιφέρει κάθε είδους σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη, πόνο, απειλή, εξαναγκασμό, αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας στην δημόσια ή στην ιδιωτική ζωή των γυναικών.

Η βία κατά των γυναικών διαχωρίζεται στην ενδοοικογενειακή βία δηλαδή σε κάθε είδους σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βία που ασκείται σε βάρος του θύματος από τον πρώην ή νυν σύζυγο ή σύντροφο, καθώς και από μέλη της οικογένειάς του η οποία εκφράζεται με την ψυχολογική βία, την οικονομική εκμετάλλευση, την σωματική και την σεξουαλική κακοποίηση.

Στη σεξουαλική παρενόχληση, την συμπεριφορά σεξουαλικού περιεχομένου η οποία παραβιάζει την αξιοπρέπεια γυναικών και ανδρών στον χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της συμπεριφοράς των προϊσταμένων και των συναδέλφων.

Στην παράνομη διακίνηση γυναικών με σκοπό τη σεξουαλική και οικονομική εκμετάλλευση που περιλαμβάνει την πορνεία ή άλλες μορφές σεξουαλικών καταναγκασμών, την εξαναγκαστική εργασία, ή παροχή υπηρεσιών, τη διαμόρφωση συνθηκών σκλαβιάς, ή τη λήψη σωματικών οργάνων.

Και στον βιασμό που ορίζει τον εξαναγκασμό του ατόμου, με σωματική βία ή με απειλή κινδύνου, σε συνουσία ή σε άλλη ασελγή πράξη ή σε ανοχή της.

Μπορεί κάθε έκφραση βίας να αποτελεί μια παραβατική πράξη, ο βιασμός όμως χαρακτηρίζεται έγκλημα επιβολής γιατί προσβάλλει βάναυσα την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια, την σωματική ακεραιότητα και την ψυχική ισορροπία του θύματος.

Στην περίπτωση του βιασμού, τα στατιστικά στοιχεία λένε ότι το 80% των βιασθέντων είναι γυναίκες ηλικίας μέχρι 30 ετών ενώ, οι νεαρές ηλικίας 16-19 ετών έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να πέσουν θύμα βιασμού, απόπειρας βιασμού ή σεξουαλικής παρενόχλησης.

Όπως καταλαβαίνετε πρόκειται για ένα σοβαρό φαινόμενο το οποίο απειλεί κυριολεκτικά την ζωή του θύματος. Άλλωστε παγκοσμίως οι μισές από τις γυναίκες που έχουν δολοφονηθεί είναι θύματα των ερωτικών συντρόφων τους, 130 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων ενώ, 2 εκατομμύρια κορίτσια κάθε χρόνο κινδυνεύουν να υποβληθούν σε ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων εξαιτίας του βιασμού.

Και άλλο τόσο σημαντικές είναι οι ψυχολογικές επιδράσεις ενός βιασμού στην ψυχική υγεία των θυμάτων. Οι νεαρές και οι γυναίκες που θα υποστούν βιασμό έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από κάποιο είδος καταθλιπτικής διαταραχής, έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν μετατραυματικό στρες, δεκατρείς φορές περισσότερες πιθανότητες να εξαρτηθούν από αλκοόλ, είκοσι έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να καταφύγουν στην χρήση τοξικών ουσιών και τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να προβούν σε απόπειρα ή επιτυχημένη πράξη αυτοκτονίας.

Πρόσθετα μια ακόμη ψυχική επίπτωση ενός βιασμού καθορίζεται από τα ηθικά και ψυχολογικά διλλήματα που διαμορφώνει η πιθανότητα γονιμοποίησης του ωαρίου στην διάρκεια της καταναγκαστικής ερωτικής πράξης.

Για αυτό η ανάγκη για άμεση παρέμβαση είναι απαραίτητη. Και το πρώτο βήμα σημειώνεται με την υπεράσπιση και την προστασία του εαυτού.

Αν λοιπόν τυχαίνει να είμαστε θύματα ενδοοικογενειακής βίας είναι χρήσιμο να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν θα ανεχτούμε οποιαδήποτε μορφή βίας από τις πρώτες κιόλας ενδείξεις της επιθετικής συμπεριφοράς. Παράλληλα, ωφελεί να έχουμε ένα σχέδιο δράσης το οποίο θα ακολουθήσουμε σε κάποιο επεισόδιο βίας φεύγοντας από το σπίτι με ασφάλεια και ταχύτητα.

Αν τυχαίνει να παρενοχλούμαστε σεξουαλικά στο χώρο εργασίας, ωφελεί να ενημερώσουμε άμεσα το περιβάλλον για τις συμπεριφορές παρενόχλησης που αντιμετωπίζουμε ενώ, χρειάζεται να θέσουμε σαφή όρια στις σχέσεις αλλά και στις καταστάσεις που σημειώνονται οι προσβλητικές στάσεις.

Αν έχουμε πέσει θύματα παράνομης διακίνησης με στόχο την σεξουαλική και οικονομική εκμετάλλευση, είναι αποτελεσματικό να απευθυνθούμε σε φορείς που μπορούν να παρέχουν νομική βοήθεια, ασφαλή διαμονή σε ξενώνες, παροχή των αναγκαίων υλικών αγαθών, ιατρική, φαρμακευτική και ψυχολογική υποστήριξη.

Και αν έχουμε υποστεί βιασμό, είναι απαραίτητο να μην πλυθούμε πριν εξεταστούμε από τις αρμόδιες υπηρεσίες αλλά να τηλεφωνήσουμε άμεσα στις αρχές και, να καλέσουμε ασθενοφόρο συλλέγοντας όσα περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία μπορούμε.

Γιατί ναι είναι τραυματική εμπειρία κάθε άσκηση βίας και είναι απολύτως φυσιολογικό όταν ζούμε αυτές τις καταστάσεις, οι αντοχές και τα κουράγια να χάνονται αλλά ταυτόχρονα, είναι σωτήριο να κατανοήσουμε ότι δεν είμαστε εμείς αυτοί που προκαλέσαμε τις εν λόγω συμπεριφορές. Αντιθέτως, είμαστε εμείς που μπορούμε να μην υποστούμε όποια μορφή βίας καταστέλλοντας δραστικά κάθε έκφραση της.

Αρκεί να φωνάξουμε δυνατά για κάθε επεισόδιο βίας αναγνωρίζοντας ότι δεν είμαστε μόνοι σε αυτόν τον αγώνα. Γιατί, είναι πολλοί εκείνοι που μπορούν να συμμαχήσουν ενάντια στο κακό, ας τους μιλήσουμε!

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA

Επιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ® Ελλάδα
Υπεύθυνη Διεύθυνσης Veneti CPT Services Ltd, Κύπρος

   

20.11.14

ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ: Και όμως, τα παιδιά είναι ομορφότερα χωρίς μώλωπες!



Η 20 ημέρα του Νοέμβρη έχει οριστεί παγκοσμίως για τον εορτασμό του παιδιού, αυτού του μικρού ανθρώπου που έρχεται στον κόσμο για να ομορφύνει τη ζωή των γονιών, εκείνων που επέλεξαν τον σημαντικό ρόλο της ανατροφή του. Σκοπίμως δεν αναφέρω τη λέξη γέννηση αφού, δεν έχει τόση σημασία αν κάποιος είναι βιολογικός ή θετός γονιός, όσο μετράει η υπεύθυνη στάση που δείχνουν οι τροφοί για την κάλυψη των φυσιολογικών και ψυχολογικών αναγκών του τέκνου τους.

Συνήθως το πέρασμα από την παιδική ηλικία είναι άμεσα συνδεδεμένο με ανέμελες στιγμές γεμάτες από ευτυχία, αγάπη, στοργή και ομαλή εξέλιξη στην ψυχική και οργανική ανάπτυξη. Όμως συχνά συναντούμε περιπτώσεις κατά τις οποίες η παιδική κακοποίηση στιγματίζει τη ζωή των ανθρώπων. Και δυστυχώς τα περιστατικά καθημερινά πληθαίνουν με τέτοιους ρυθμούς που πλέον το φαινόμενο έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις.  

Στην Ελλάδα, τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι ένα στα δύο παιδιά έχει υποστεί σωματική βία, ενώ ένα στα δέκα έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά. Και παγκοσμίως, τα στοιχεία μαρτυρούν ότι κάθε δέκα δευτερόλεπτα ένα παιδί κακοποιείται στην υφήλιο στρέφοντας την προσοχή στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής οι οποίες διατηρούν την πρώτη θέση καθώς, κατά μέσο όρο τέσσερα ως επτά παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από παιδική κακοποίηση και παραμέληση.

Τα κύρια είδη της παιδικής κακοποίησης διαχωρίζονται στην σωματική κακοποίηση η οποία περιλαμβάνει κάθε είδος τραυματισμού ή κάκωσης στα ακάλυπτα μέρη του σώματος δηλαδή στο κεφάλι, στα χέρια και στα πόδια. Στη ψυχολογική κακοποίηση η οποία περιλαμβάνει πράξεις και συμπεριφορές που εκφράζουν απόρριψη, εκφοβισμό, απομόνωση, εκμετάλλευση και υποτίμηση. Στη φυσική παραμέληση κατά την οποία ο άνθρωπος που θεωρείται υπεύθυνος για την ανατροφή του παιδιού αμελεί την σίτιση, την ιατρική περίθαλψη, την στέγαση, την ένδυση και ότι άλλο απαιτείται για την φροντίδα του παιδιού. Και στην σεξουαλική κακοποίηση η οποία ορίζει την συμμετοχή ή η την έκθεση παιδιών και εφήβων σε πράξεις με σεξουαλικό περιεχόμενο υποκινούμενες από ενήλικα, οι οποίες στοχεύουν στη σεξουαλική διέγερση και ικανοποίηση του. Η σεξουαλική παραβίαση εμπεριέχει διάφορες μορφές με ή χωρίς επαφή, από την έκθεση σε επίδειξη, τις θωπείες και τις ασελγείς πράξεις, μέχρι το βιασμό και την αιμομιξία. Σε κάποιες περιπτώσεις προχωρά με την μορφή της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, την παιδική πορνογραφία και πορνεία η οποία δεν είναι τίποτε διαφορετικό από τις εμπορευματικές πλευρές αυτού του ζητήματος.

Και παρατηρώντας τις διαστάσεις μα πιο πολύ τις μορφές της παιδικής κακοποίησης είναι απολύτως φυσιολογικό να προβληματιστούμε για την δυναμική της προσωπικότητας των γονιών που κακοποιούν τα παιδιά τους. Η επιστημονική παρατήρηση στρέφεται κυρίως στις δομές του ψυχισμού αυτών των ατόμων δίνοντας έμφαση σε θέματα ψυχοπαθολογίας αλλά λαμβάνοντας υπόψη ταυτόχρονα τους πολιτισμικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς και μορφωτικούς παράγοντες που επηρεάζουν την έκφραση της επιθετικής συμπεριφοράς.

Και αν μπορούσαμε να σκιαγραφήσουμε το προφίλ ενός κακοποιητικού γονιού θα εντοπίζαμε παθολογικές ψυχικές εκφράσεις με κυριαρχούσα την καταθλιπτική διάθεση, την διάγνωση κάποιας διαταραχής της προσωπικότητας ή ψυχωσικής διαταραχής, τις πιθανές περιορισμένες νοητικές ικανότητες, τα αισθήματα ανεπάρκειας για τον εαυτό και τον γονεϊκό ρόλο καθώς και τις κακοποιητικές εμπειρίες που οι ίδιοι βίωσαν στην διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.

Και οι απαντήσεις των παιδιών στις κακοποιητικές συμπεριφορές των γονιών είναι έκδηλες ακόμα και όταν η παιδική κακοποίηση δεν είναι εμφανής στο σώμα τους. Τα παιδιά ή οι έφηβοι που κακοποιούνται εμφανίζουν έντονες συναισθηματικές εκφράσεις, αποκλίνουσες συμπεριφορές, μαθησιακές δυσκολίες, επιθετικές αντιδράσεις, μειωμένη ευχαρίστηση και αρνητική αυτοεικόνα. Είναι συνήθως παιδιά τα οποία κλίνονται στον εαυτό τους προκειμένου να προστατευτούν από τις επιθέσεις που δέχονται. Δεν μιλούν για τις κακοποιητικές συμπεριφορές των άλλων πιστεύοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Ενώ, διακρίνονται από ενοχικά συναισθήματα κατηγορώντας τους εαυτούς για τις συμπεριφορές των άλλων θεωρώντας ότι αξίζουν την κακοποίηση που τους ασκούν

Όπως αναφέρθηκε η παιδική κακοποίηση είναι ένα σοβαρό κοινωνικό και όχι μόνο ζήτημα το οποίο απαιτεί άμεση παρέμβαση. Αφ’ ενός γιατί κινδυνεύει η ψυχική και σωματική ακεραιότητα ενός ανθρώπου, αφ’ ετέρου γιατί όταν ένας άνθρωπος κακοποιηθεί θα επαναλάβει την μαθημένη πια κακοποιητική συμπεριφορά στους απογόνους ή στα περιβάλλοντα του.

Όταν λοιπόν πέσει στην αντίληψη οποιουδήποτε ανθρώπου κάθε μορφή παιδικής κακοποίησης ή ακόμα και αν ένα παιδί ή έφηβος νιώσει να κακοποιείται, είναι απαραίτητο να μιλήσει άμεσα στις αρχές ιδιαίτερα αν χρειάζεται να εισαχθεί στο νοσοκομείο για να λάβει τις απαιτούμενες ιατρικές φροντίδες.     

Και αν για κάποιο λόγο είναι δύσκολο να μιλήσουμε ανοιχτά για ότι φανερά συμβαίνει, μπορούμε να απευθυνθούμε σε αξιόπιστους επιστημονικούς φορείς οι οποίοι με τις άρτια εκπαιδευμένες ομάδες θα διαχειριστούν υπεύθυνα το φαινόμενο της κακοποίησης διασφαλίζοντας την ψυχολογική και σωματική αποκατάσταση της κατακρεουργημένης παιδικής ψυχής.

Βασιλική Γ. Βενέτη, PostMA

Επιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ® Ελλάδα
Υπεύθυνη Διεύθυνσης Veneti CPT ServicesLtd, Κύπρος

    

10.11.14

Για την Συμμετοχή του ΔΔΕΕΨΥ® Ελλάδα στο 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Συμβουλευτικής Ψυχολογίας στην Πάτρα




Σε μία πόλη που σφύζει από ζωή, στην Πάτρα και, σε ένα φιλόξενο περιβάλλον, στο Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, πραγματοποιήθηκε το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Συμβουλευτικής Ψυχολογίας. Η έναρξη του Συνεδρίου την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2014 σήμανε την αρχή των εργασιών οι οποίες ολοκληρώθηκαν την Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014.

Η Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA εκπροσωπώντας το Διεπιστημονικό Δίκτυο Εξειδίκευσης Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας® παρουσίασε την έρευνα με θέμα "Η αποτελεσματικότητα της εφαρμογής της συστηματικής απευαισθητοποίησης και της διεκδικητικής εκπαίδευσης στην εξέλιξη της συμβουλευτικής διαδικασίας".



«Οι εντυπώσεις είναι πολλές, μία όμως ξεχωρίζει και περιγράφεται με την αίσθηση που αφήνει η αξιοσημείωτη συμμετοχή των παρευρισκόμενων στο συνέδριο. Άνθρωποι όλων των ηλικιών με ζωηρό το ενδιαφέρον για πληροφόρηση στην επιστήμη της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας.

Εκκολαπτόμενοι αλλά και επαγγελματίες ψυχικής υγείας, φοιτητές του Πανεπιστημίου Πατρών καθώς και άλλων Πανεπιστημίων της Ελλάδος, σπουδαστές Ανθρωπιστικών και Ψυχολογικών Επιστημών, άνθρωποι που ήθελαν να μάθουν για τις Εφαρμογές της Γνωσιακής-Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας, ήταν όλοι τους εκεί στις 13:30 την Παρασκευή 7 Νοεμβρίου 2014 στην Αίθουσα Ι13. 

Γλυκιά ανάμνηση της εμπειρίας αποτελεί πια η προσηλωμένη έκφραση των ανθρώπων που τίμησαν με την παρουσία τους την συμμετοχή μου στο Συνέδριο. Τίποτε δεν είναι αρκετό να περιγράψει τα συναισθήματα που νιώθω για όσους παρευρέθησαν στην παρουσίαση και θέλοντας να ευχαριστήσω κάθε ένα ξεχωριστά θα πω ότι:

«Πραγματικά απόλαυσα τον χρόνο που μοιράστηκα μαζί σας!»

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA
Επιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ® Ελλάδα
Υπεύθυνη Διεύθυνσης Veneti Counseling, Psychotherapeutic and Training Services Ltd